Ουροδυναμική μελέτη

Ο Ουροδυναμικός έλεγχος αποτελεί επεμβατική, διαγνωστική εξέταση για τη μελέτη της λειτουργίας του κατώτερου ουροποιητικού, δηλαδή της ουροδόχου κύστεως και του σφιγκτήρα της ουρήθρας. Στόχος της εξέτασης είναι η καταγραφή των λειτουργικών διαταραχών κύστεως-ουρήθρας, στις οποίες οφείλονται τα συμπτώματα του ασθενούς.

Ο Ουροδυναμικός έλεγχος περιλαμβάνει την ουροροομετρία (uroflowmetry), την κυστεομανομετρία πλήρωσης (filling cystometry), την μελέτη πίεσης-ροής (pressure- flow study) και πιο εξειδικευμένες εξετάσεις, όπως την ηλεκτρομυογραφία πυελικού εδάφους (EMG) και την προφιλομετρία της ουρήθρας (urethral profilometry).

Αρχικά ο ασθενής ουρεί σε μια «ειδική τουαλέτα», όπου καταγράφεται η ροή εξόδου των ούρων (ουροροομετρία). Εν συνεχεία, εισάγεται στην ουροδόχο κύστη ένας λεπτός ουρηθρικός καθετήρας, προκειμένου να καταγραφεί η ενδοκυστική πίεση. Ένας άλλος καθετήρας εισάγεται στο ορθό και καταγράφει τις πιέσεις στο εσωτερικό της κοιλιάς. Το Ουροδυναμικό μηχάνημα χρησιμοποιεί τις καταγραφές των δυο αύτων πιέσεων και υπολογίζει αυτόματα την πίεση που αναπτύσσει ο μυς της κύστης (εξωστήρας). Εν συνεχεία, γεμίζουμε την κύστη με αποστειρωμένο νερό (φάση πλήρωσης), ζητώντας από τον ασθενή ανά τακτά χρονικά διαστήματα να βήχει.

Στη φάση της πλήρωσης καταγράφουμε:

• την αισθητικότητα της κύστεως (πότε ο ασθενής αναφέρει επιθυμία ούρησης).
• την λειτουργική χωρητικότητα της κύστεως.
• αν ο εξωστήρας μυς παραμένει «σταθερός» καθ’όλη τη διάρκεια της πλήρωσης ή αν εμφανίζει «ασταθείς» συστολές (υπερλειτουργική κύστη).
• το βαθμό και το είδος της ακράτειας (από προσπάθεια ή επιτακτική).
• αν η πίεση εντός της κύστεως παραμένει σταθερή κατά την πλήρωση (διατασιμότητα).

Μετά την ολοκλήρωση της φάσης πλήρωσης, ακολουθεί η φάση ούρησης, όπου καταγράφουμε:

• με ακρίβεια αν υπάρχει απόφραξη κατά την ούρηση ή όχι
• την ροή των ούρων, με ταυτόχρονη μέτρηση των πιέσεων του εξωστήρα (Μελέτη Πίεσης-Ροής)

Τέλος, με την ηλεκτρομυογραφία (EMG) και την προφιλομετρία της ουρήθρας λαμβάνουμε χρήσιμες πληροφορίες για την λειτουργία του γραμμωτού σφιγκτήρα και της ουρήθρας κατά την ούρηση.

Η συμβολή της Ουροδυναμικής μελέτης στην θεραπεία των διαταραχών ούρησης (δυσκολία ούρησης, ακράτεια, συχνουρία) είναι σημαντική, καθώς από τα αποτελέσματά της, συχνά λαμβάνονται κρίσιμες αποφάσεις (π.χ. αν ο ασθενής θα ωφεληθεί από μια χειρουργική επέμβαση). Ιδιαίτερη θέση έχει ο Ουροδυναμικός έλεγχος στην αντιμετώπιση ασθενών με Σακχαρώδη διαβήτη και νευρολογικά προβλήματα (ΣΚΠ, Ν. Parkinson, κακώσεις του νωτιαίου μυελού), καθώς και γυναικών με ακράτεια που προγραμματίζονται για γυναικολογική επέμβαση.

Προκειμένου ο ασθενής να υποβληθεί σε ουροδυναμικό έλεγχο, απαιτείται πρόσφατη γενική εξέταση και καλλιέργεια ούρων, ενώ η εισαγωγή των καθετήρων είναι «ανώδυνη» διαδικασία.